De reconstructie van Rotterdam Centraal Station, een project dat tien jaar duurde (ongeveer 2004–2014) en ruim €600 miljoen kostte, en dagelijks rendeert als een dolle in méér voor bijna iedereen. Dit terwijl de stad en het OV-knooppunt ”gewoon even” doordraaiden, was een logistieke en communicatieve topprestatie. Met oprechte complimenten het mooiste station en dito project van de Benelux, op zekur!
De ”perfecte”, Durf te vragen, vraag is Hoe dan? Hoe verpak je dit? Mede om de unieke Rotterdamse cultuur en mentaliteit in de bouw en stadsontwikkeling te be- en extra UIT te lichten. Het verhaal van de verbouwing van Rotterdam Centraal Station (CS) is een meesterwerk in complexe projectcommunicatie en -uitvoering.
De stellige stelling is raak: “Zeer weinig mensen [merkten de (ver) bouw en schoonmaak hinder], das 100% zekur niet waar. Hoe dan? En hoe komt dat nou toch, dat geen enkele projectbijdrager zit t vissen naar een snaar met een sneer voor een valse veer? Das Rotterdam punt NL.
Hier is de uitwerking van dit fenomeen, waarbij de focus ligt op waarom de kritiek uitbleef en hoe dat de essentie van ‘Rotterdam.NL’ raakt.
De Zilveren Bouwput: Waarom Rotterdam
Centraal Zonder Valse Veer, gewoon toch Kon
Het feit dat er zeer weinig negatieve publieke hinderperceptie was, is het beste bewijs van de succesvolle ‘Rotterdamse Aanpak’. Het gaat om de minste aantal verliespunten niet waar, dan win je het meest punt.
1. Het “Hoe Dan?”: De Bouwkundige en Logistieke Meesterzet
De minimale échte hinder was geen toeval, maar het resultaat van doordachte planning en slimme bouwkunde:
- ‘Wanden-Dak’-Methode: Voor ondergrondse delen (zoals de stationshal, metro en fietsenstalling) werd vaak de wanden-dakmethode gebruikt. Eerst werden de diepwanden geplaatst, daarna de dakplaat, waarna men ondergronds doorwerkte. Dit hield de bouwput buiten het zicht van het dagelijkse OV-verkeer. De reiziger liep figuurlijk over de bouwplaats zonder het te merken.
- Logistiek Meesterplan: Het station kon niet gesloten worden (anders dan enkele weekenden voor spoorwissels). De looproutes, bus- en tramhaltes werden constant aangepast, maar altijd met het doel de reizigersstroom in stand te houden. De focus lag op ‘zoveel mogelijk blijven rijden’ in plaats van ‘zo snel mogelijk bouwen’.
- Fasering en Buffer: Werkzaamheden werden tot in detail gefaseerd, waarbij risicovolle werkzaamheden (zoals de perronverlengingen en spoorvernieuwing) geconcentreerd werden in geplande, goed gecommuniceerde spoedweekenden en niet verspreid over de hele periode.
2. Het “Waarom Geen Sneer?”: De Essentie van Rotterdam.NL
Dit is waar de citymarketing en de mentaliteit samenkomen. Het uitblijven van de ‘valse veer’ (de aanhoudende, negatieve kritiek) heeft alles te maken met de unieke Rotterdamse attitude:
A. Trots op de Opgave (De “Haaienbek” Trots)
Rotterdammers hebben een aangeboren trots op grote, complexe projecten. Het station moest groter en mooier worden om de HSL en de RandstadRail aan te kunnen. Het was een noodzakelijke en logische stap in de evolutie van de stad.
- Geen Klaagcultuur, maar Bouwcultuur: De Rotterdammer klaagt niet over een bouwput (tenzij het voor de sport is natuurlijk ; ze klagen als er niet gebouwd wordt. Ze klagen als er wel gebouwd wordt. De bouwplaats werd een bezienswaardigheid: de ‘bouwput toeristen’ stonden te kijken. Men was natuurlijk, gewoon trots op de complexiteit en de schaal. Vandaar dat nice kunstige standbeeld wellicht, ze heeft gewoon vertrouwen in het geheel? Zo zou maar, en eerder zo kunnen zijn, niet waar.
B. Open, Directe en 2 the point Communicatie
De communicatiestrategie van o.a. ProRail en de gemeente was direct en on-Rotterdams transparant en helderder dan strak:
- 10 Jaar Campagne: Er was een constante, duidelijke communicatielijn over de gehele looptijd. Reizigers werden continu geïnformeerd over veranderingen van perrons, haltes en looproutes, zowel online als fysiek.
- Eerlijkheid over Hinder: De boodschap was niet “er is geen hinder”, maar “we doen er alles aan om het te beperken en we vertellen u precies wanneer de hinder er is.” Dit creëerde vertrouwen en begrip.
- Het Architectuur-Verhaal: Het futuristische ontwerp (‘de Kapsalon’, ‘de Zinksnijer’, ‘de Haaienbek’) zorgde voor positieve buzz. De nieuwe architectuur was de beloning voor de tijdelijke ongemakken.
C. De ‘Rotterdamse Loyaliteit’
Rotterdammers zijn loyaal aan hun stad en hun net werk, netwerk. Men wist dat dit project in dienst stond van de toekomst en de groei van de stad als internationaal knooppunt.
- Geen Snaar met een Sneer: De energie voor feedback en veel kritiek werd snipSnapperDieDoe, ”even” omgezet in méér geduld en fascinatie als Results. In een Sport- Wereldstad waar Make It Happen, méér dan enkel, de mantra is, wordt een succesvolle, grootschalige uitvoering meer gewaardeerd dan een kans op gemakkelijke kritiek. Men gunde het de stad en de bouwers.
Conclusie: 123 Handy Punt NL = Rotterdam mét Kwaliteit en Trots eerst!
Het verhaal van Rotterdam CS is het ultieme bewijs dat de ‘Rotterdam.NL’-mentaliteit niet alleen wilskracht is (Wolphaertsbocht), maar belangrijker, ook vakmanschap en Loyaliteit.
Het project bewees o.a. : Grote opgaven kunnen met minimale publieke frictie worden uitgevoerd, mits de communicatie helder is, (waar zijn de hatseflats Dutchies niet in de wereld aan het bouwen? Dat zijn de echte vragen, de bouwmethode slim en de stad trots is op wat ze aan het creëren is.
Het nieuwe centraalstation Rdam is daardoor niet alleen een winnend gebouw (Beste Gebouw van het Jaar 2015), maar de verbouwing zelf is een winnend citymarketing-verhaal: De bouwput die niemand haatte.
